Mesleki Sorumluluk Sigortası

Mesleki çalışmalar esnasında, üçüncü kişilere verilmiş zararların karşılanması ve kişinin kendini güvence altına almasını kapsayan sigorta türüdür. Bazı meslekler için zorunlu olması ile beraber bazı meslek gruplarında çalışanlar kendi tercihleri ile mesleki sorumluluk sigortası yaptırabilmektedir.

Mesleki sorumluluk sigortasının kapsama alanına giren meslekler;

• Avukat

• Doktor

• Mühendis

• Mimar

• Eczacı

• Mali müşavir

• Seyahat acenteleri

• Medya çalışanları

• Bilgi işlem uzmanları

Mesleki sorumluluk sigortası; yalan beyanda bulunma, ihmal, görevi aksatma, gizliliği ihlal etme gibi birçok sorunda açılmış olan tazminat davalarından, sigortalıyı korumak amacı ile yapılmaktadır.

 Halen yürürlükte olan mesleki sorumluluk sigortası tebliği geçerliliğini korumaktadır ve kapsam içine giren tüm maddeler açıkça belirtilmiştir.

Mesleki sorumluluk sigortası ayrıca, davalardan doğacak masrafları, davalara katılmayı, savunma masraflarını, maddi ve manevi tazminat masraflarını karşılamakta ve sigortalıyı güvence altına almaktadır.

Mesleki sorumluluk sigortasının geçerli olması için aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:

• Kaza veya yapılan hatanın sigorta poliçesinde belirtilmiş süre içerisinde gerçekleşmiş olması,

• Kaza sonucu ortaya çıkmış olan sorun için tazminat talebinde bulunulmuş olması,

• Poliçede uygun bulunursa çıkabilecek ekstra masraflar.

Yukarıda sayılmış olan durumlar ve teminatlara eklenmiş diğer şartlar göz ününe alınarak sigortalının maddi zararlara uğramaması için sigorta düzenlenmektedir.

Sigorta kapsamında net şekilde kapsam dışına bırakılmış durumlar;

• Sigortalının iş yerinde alkol veya uyuşturucu kullanması ile oluşan maddi ve manevi hasarlar ve mağduriyetler

• Sigortalının etik olmayan davranışları sonucu açılmış tazminat davaları

• Mesleği başında yapılmış olan her türlü kasti olay ve davranışlar ile hasar ve mağduriyetlere sebebiyet verme

HANGİ MESLEK SAHİPLERİ FAYDALANABİLİR?

İnsanlara hizmet veren meslek mensuplarının, dikkatsizlik veya bazı olumsuzluklar sebebi ile mesleklerini icra ettikleri esnada, yaratabilecekleri mağduriyetlerden dolayı, üçüncü kişiler tarafından açılan tazminat davaları ve bunların yaratabileceği her türlü maddi zarardan sigortalıyı korumak amacı ile mesleki sorumluluk sigortası yaptırılmaktadır.

Bazı meslek gruplarında yaptırılması zorunlu olup, diğer mesleklerde kişinin tercihine bağlı olarak yaptırılabilmektedir.  

Mesleki sorumluluk sigortası yaptırabilecek meslekler aşağıda belirtilmiştir:

• Serbest mali müşavir

• Mali müşavir

• Avukat

• Hekim

• Yeminli mali müşavir

• Mühendisler

• Eczacılar

• Genetik mühendisleri

• Sigorta acenteleri

• Seyahat acenteleri

• Mimar

• İş güvenliği uzmanı gibi meslekler mesleki sorumluluk sigortasından faydalanabilir.

Örneğin; hekimlik görevi başında istemeden zarar verici bir duruma sebebiyet verme sonucunda, karşıdaki kişinin açmış olduğu tazminat davası, savunma masrafları, mahkeme ve ekstra masrafların karşılanması için mesleki sorumluluk sigortası yaptırılmaktadır.

Teminat şartları, kesin çizgilerle sigorta yapıldığı esnada belirlenerek maddelendirilmiştir. Yapılmış olan sigorta teminatları, belirlenmiş olan coğrafi sınırlar içinde geçerli olmakla beraber, meslek icra etmek için alan dışına çıkılması esnasında meydana gelen olumsuz durum ve hasarları da kapsama almaktadır.

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI NELERİ KAPSAR?

Mesleki sorumluluk sigortası, sigortalının poliçede belirlenmiş ve kesin sınırları çizilmiş şekilde hazırlanmaktadır. Sözleşme şartları, sigortalı kişinin poliçe süresinde mesleki sorumluluklarını yerine getirirken karşılaşılması muhtemel zararlara karşı sigortalı kişiyi korumaktadır.

Ya da sözleşme yapılmadan veya sözleşme yürürlükte iken eskiden meydana gelmiş bir olay için tazminat davası açılma durumlarında sigortalı için poliçe devreye girmektedir.

Sigorta tarafları yukarıda belirtilmiş olan durumların bir tanesi için veya ikisini birden kapsayacak şekilde sözleşme yapabilmektedir.

Mesleki sorumluluk sigortası kapsamı içerinde yer alan ve işletme sahipleri için yapılmış olan sigortalarda, işletme içinde çalıştırılan kişiler de bu sigorta kapsamına girmektedir. Bu durumda sigortalının kendi işletmesinin sorumluluğu için sigorta yaptırmış olması gerekmektedir.

Bu sigorta, sigortalının Türkiye cumhuriyeti sınırları içerisinde, mesleğini gerçekleştirdiği sırada yaşanabilecek olumsuzlukları kapsamaktadır. Fakat mesleği ile ilgili bir görev için yurt dışına çıkmış olan sigortalı kişinin, yaşayabileceği olumsuz durumlar da sigorta teminatında belirtilmiş ise sigorta kapsamı alanına girmektedir.

Yukarıda belirtilmiş olan durum, sigorta teminatına sonradan ekleme yapılarak devreye konulabilmektedir. Tamamen sigorta taraflarının anlaşmasına bağlıdır.

Sigortacının yapması gerekenler:

• Sigortacı, sigortalı kişinin talebi üzerine, tazminat davaları için gerekli olan avansı vermek zorundadır.

• Rizikonun gerçekleşmesi halinde, tazminat giderlerinin ödenmesi ve gerekli poliçelerde belirtilmesini sağlamakla yükümlüdür.

• Sigortacı, zararın önlenmesi, zarar miktarının atmasının engellenmesi ve rücu hakların korunmasına yönelik yapılması gereken giderleri karşılamak ve faydasız olsa bile sigortalıya, giderler için avans vermek zorundadır.

• Sigortacı, zarar görenden, zarar veren olay hakkında bilgi almak isteyebilir. Zarar gören kişi, zararı belgeleyen ve kanıtlayan tüm bilgiler sigortacıya vermek zorundadır.

• Sigortacı, ödediği tazminat dolayısıyla hukuken sigortalının yerine geçmektedir.( halefiyet)

• Zarar gören kişi, tazminat bedelini, sözleşme süresi içerinde ve belirtilen tazminat bedelini geçememek kaydı ile direk sigortacıdan isteyebilir.

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI ŞARTLARI NELERDİR?

Mesleğini icra eden sigortalı kişinin, mesleği başında yaşanabilecek ve üçüncü kişilerin maddi manevi zararlara uğrayabilecekleri durumlarda, korunması amacı ile yapılmış olan sigorta türüdür.

Sigortacı ve sigortalı arasında kesin sınırlar ve şartlar konularak, belirli süreler için geçerli olan teminatlar oluşturularak kişi mesleki sorumluluk sigortası yaptırmaktadır. Bu sigortanın belirli şartlarda geçerli olduğu göz önüne alındığında uyulması gereken kesin çizgiler olmaktadır.

Meslek grupları için ek maddeler ile belirlenmiş özel durumlar, sonradan teminatlara eklenebilmektedir.

Mesleki sorumluluk sigortası şartları;

• Sigortalı kişinin, Türkiye cumhuriyeti sınırları içinde bulunması ve olumsuz olayların sözleşme sürecinde yaşanması gerekmektedir. Fakat mesleki faaliyeti ifa ederken yurt dışında görevli bulunan sigortalının, yaşayabileceği olumsuz olaylar sigorta teminat kapsamına alınabilmektedir. Bu durumlar sözleşme yapılırken tarafların onayı alınarak belirlenmiş olmalıdır.

• Etik kurallara uymayan sigortalı kişinin yaşayacağı olumsuz durumlar ve talep edilen tazminat davaları, mesleki sorumluluk sigortası tarafından karşılanmamaktadır. Aynı şekilde görev başında alkol veya uyuşturucu gibi zararlı madde kullanımından kaynaklı olumsuz durum yaşanması da sigorta teminat kapsamına girmemektedir.

• Sigorta için sözleşme yapılmış olsa dahi, pirim yatırılmadan sigortacının görevi başlamaz ve bu durum poliçede açıkça belirtilmektedir.

• Hekimlerde açılmış manevi tazminat taleplerinin, teminat limiti içinde kalmak ve en fazla % 50 ile sınırlı olmak üzere teminat kapsamına girmektedir.

• Serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ve mali müşavirlerde, avukatlık ve mahkeme masrafları ile sigortalının sorumluluğu gereği ödeyeceği; SSK pirimi, vergi, vergi cezası, gecikme zammı ve gecikme cezasını, poliçedeki limitler dâhilinde sigortacı ödemek zorundadır. Bu meslek grubunda rizikonun gerçekleşmesi durumda uygulanan süre 5 yıl olarak belirlenmiştir.

• Sigortalı ile sigortacı arasında belirlenmiş süreler boyunca sigorta geçerliliğini korumaktadır.

• Teminatta belirtilen durumlar dışında sigortacı, seyahat acenteleri, hekimler, mühendisler, avukatlar, serbest muhasebeci ve yeminli müşavirler için, teminat dışında kalan haller, mesleki sorumluluk sigortası genel hükümlerinin yer aldığı yönetmelikte açıkça belirtilmiş olup, sigorta sözleşmelerinde uygulanmaktadır.

Mesleki sorululuk sigortası şartlarından biri de sigortalının mesleği başında iken kasten zarar verme ve olumsuz olay yaratma gibi bir durum içerisinde olmamasıdır. Aksi durumda sigorta kapsamına girmemekte ve tüm masraf ve tazminat ödemeleri sigortalı tarafından ödenmek zorunda kalınacaktır.

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI KAPSAM DIŞI DURUMLAR

Mesleki sorumluluk sigortası yapılırken, sigortacı ve sigorta isteyen kişi arasında, sınırları net şekilde belirtilmiş bir teminat sözleşmesi yapılmaktadır. Her detay sözleşmede belirtilmiş olup, kapsam dışı hallerde göz önüne alınarak sözleşme yapılmaktadır.

Mesleki sorumluluk sigortası kapsam dışı durumlar:

• Sigortalı kişinin, sigorta teminatında belirlenmiş ve etik kurallar dışında yapmış olduğu davranışlardan doğan olumsuz durumlardan kaynaklı açılmış tazminat davaları,

• Meslek başında sigortalının sebep olduğu her türlü kasten yapılmış zararlı faaliyetler den doğan tazminatlar,

• Sigortalı veya sigortalının çalıştırdığı kişilerin, meslek başında kullandıkları alkol, uyuşturucu ya da narkotik madde gibi zararlı madde kullanımından kaynaklı oluşan olumsuz durumlar.

Aksine bir madde belirtilmemiş ise teminat dışında kalan durumlar:

• Sigortalı kişinin sorumluluğuna verilmiş olan belge, elektronik eşya veya elektronik ortamda depolanan elektronik verinin kaybı.

• Türkiye cumhuriyeti sınırları içinde olmayan bir mahkemede açılmış tazminat davaları.

• Her türlü yapılmış olan haksız rekabetler.

• Her türlü telif ve patent hakkının ihlalinde açılmış olan tazminat davaları,

• Sigortalının mesleği başında iken anne, baba, çocuk gibi yakınlarından kaynaklı olan tazminat davaları,

• Çevre kirliliğine sebebiyet ile açılmış olan tazminat davaları,

• Herhangi bir nükleer yakıt veya nükleer yakıt kaynaklı ortaya çıkan kirlilik sebebi ile açılmış tazminat davaları,

• Radyoaktif madde ve zehirli atıklardan dolayı açılmış olan tazminat davaları,

• Manevi tazminat davaları,

• İdari para cezaları da dâhil her türlü ceza ödemeleri,

• Sigortalının iflas etmesinden kaynaklı oluşan zararlar,

• Sigorta bedelini aşan giderler.

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI NE İŞE YARAR?

Meslek sahiplerinin, işletmecilerin ve işverenlerin, mesleklerini icra ederken neden olduğu zarar dolayısı ile ödemek zorunda kaldığı veya ödeyeceği tazminat tutarları ve teminatta belirtilmiş ise, mahkeme, avukatlık gibi giderlerin karşılaması amacı ile yaptırmış oldukları sigorta türüdür.

Mesleki sorumluluk sigortası yaptırmış kişiler meydana gelebilecek zararlar için kendilerini korumuş olurlar. Tazminat davaları, yargılanma ve avukat ücretleri de eklendiğinde süreç oldukça sancılı hale gelebilmektedir. Bu aşamada yaptırılmış olan sigorta büyük kolaylıklar sağlamaktadır.

Bu sigorta yaptırılmış olsa bile ilk pirim ödenmeden süreç başlamaz. Sigortacı, tazminat davasını ödemiş olduğu sigortalının hukuken yerine geçer ve poliçede belirlenmiş olan tüm durumlar için ödeme ve giderleri karşılar.

Sigortacı, sigortalının en az zararı almasını sağlamak amacı ile görev yapar. Ayrıca gerekli olan durumlarda tazminat için gereken avans, sigortalıya sigortacı tarafından verilir.

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI NEDEN YAPTIRILIR?

İşletme sahipleri, işverenler ve birçok meslek grubunda meslek icrası sırasında olumsuz olaylar yaşanabilmektedir. Özellikle maddi ve insan hayatını doğrudan etkileyen olumsuz durumlarda, üçüncü şahıslar tarafından maddi tazminat davaları açılabilmektedir.

Meslekleri gereği insan hayatı ile doğrudan ilgili olan meslek gruplarına mensup kişiler, gerekli durumlarda ödenmesi gereken giderler için mesleki sorumluluk sigortası yaptırmak istemektedirler.

Sigortacı tarafından, birçok alanda sigortalıya destek sağlanmakta ve sigorta, rizikonun gerçekleştiği durumlarda oldukça hayat kurtarıcı olmaktadır. Elbette teminat şartlarında açıkça belirlenmiş olan tazminat değerinin aşılmaması şartı aranmaktadır.

Sigorta poliçesinde her detay en ince ayrıntısına kadar yazılmalı ve sigorta yapılmalıdır. Sigortacı gerekli durumlarda, sigortalının yerine mahkemelere katılabilmekte ve ekstra giderleri karşılayabilmektedir. Kesin suretle teminat dışında kalan maddeler ise poliçede açıkça belirlenmeli ve oluşabilecek olumsuzlukların en başta önüne geçilmelidir.

Örneğin; meslek icra ederken kasten suç işleme, alkol ya da uyuşturucu madde etkisinde olarak zararlı davranışta bulunma veya hukuken de belirlenmiş olan etik kuralların ihlali ile oluşan zarar verici durumların yaşanması halinde sigortacı tarafından belirlenmiş olan tazminat masrafları karşılanmamaktadır.

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI KLOZLARI

Mesleki sorumluluk sigortasında belirlenmiş olan genel şartlar dışında, yönetmeliğe eklenmiş mesleki sorumluluk sigorta klozu, diğer şatlara göre daha özel düzenlemeleri içermektedir.

Hekim mesleki sorumluluk sigortası klozu

16 Mart 2006 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, mesleki sorumluluk sigortası genel şartlarına bağlı olarak verilen bu kloz, hekimlerin mesleklerini icrası sırasında neden olmuş olduğu zararların ödenmesi ile sözleşmede belirtilmiş ise avukatlık ve mahkeme masraflarının karşılanmasını içermektedir. Her türlü manevi tazminatlar ise % 50 yi geçmemek şartı ile sigortacı tarafından ödenir. Bu klozda teminat dışında kalan ve aksine sözleşme yoksa teminat dışında kalan tazminat talepleri belirtilmiştir

Mali müşavir, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mesleki sorumluluk sigorta klozu

16 Mart 2006 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, mesleki sorumluluk sigortası genel şartlarına bağlı olarak verilen bu kloz, belirlenmiş kişilerin mesleklerinin icrasında vermiş oldukları zarar için ödenmesi gereken tazminat tutarlarının ödemesi gerektiğini belirtir. 

 Ayrıca belirtilmiş ise yargılama, avukatlık ücretlerinin ve ödenmesi gereken SSK primlerini, vergi, vergi cezalarını, gecikme zammı ve gecikme cezalarının da ödenmesi gerektiğini belirtir. Bu klozda teminat dışında kalan ve aksine sözleşme yoksa teminat dışında kalan tazminat talepleri belirtilmiştir

Avukatlık mesleki sorumluluk sigorta klozu

16 Mart 2006 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, mesleki sorumluluk sigortası genel şartlarına bağlı olarak verilen bu kloz, avukatın müvekkiline karşı özen borcunu yerine getirmemesi veya diğer kusurlu davranışlarından dolayı ödemek zorunda kaldığı veya kalacağı tazminat tutarlarını içermektedir.

Ayrıca poliçede belirtilmiş ise yargılama ve avukatlık ücretleri de sigortacı tarafından karşılanmaktadır. . Bu klozda teminat dışında kalan ve aksine sözleşme yoksa teminat dışında kalan tazminat talepleri belirtilmiştir

Sigorta acenteleri mesleki sorumluluk sigortası klozu

16 Mart 2006 tarihinde yayımlanan resmi gazete ile yürürlüğe giren, mesleki sorumluluk sigortası genel şartlarına bağlı olarak verilen bu kloz, sigorta acentesinin mesleğini yerine getirirken zarara neden olduğu davranışları veya diğer kusurlu davranışlarından dolayı ödemek zorunda kaldığı veya kalacağı tazminat tutarlarını içermektedir.

Ayrıca poliçede belirtilmiş ise yargılama ve avukatlık ücretleri de sigortacı tarafından karşılanmaktadır. Bu klozda teminat dışında kalan ve aksine sözleşme yoksa teminat dışında kalan tazminat talepleri belirtilmiştir.

MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI FİYATLARI NASILDIR?

Mesleki sorumluluk sigortası fiyatları, sigorta şirketleri arasındaki fiyat farklılıklarının olması ve kapsam genişliğinin de etkili olması açısından değişkenlik göstermektedir.

 Sigorta fiyatlarının örnek branş bazında değerlendirilmesi;

Hekim mesleki sorumluluk sigortası fiyatları

Hekimler için yaptırılması zorunlu sigortalardan biridir. Hekimlerin ödemesi gerek pirim ücretleri çalıştıkları risk grubuna göre değişkenlik göstermektedir. Düşük risk grubunda yer alan hekimler daha az pirim öderken, yüksek riskli gruptaki hekimler daha fazla pirim ödemek zorunda kalmaktadır. 

Hekimlerin ödemesi gereken sigorta pirimi ortalama 100 TL ile 500 TL arasında değişkenlik göstermektedir. Teminat arttıkça pirim de artmaktadır.

Diğer meslek gruplarındaki fiyatlar da hekim mesleğinde ödenen primler gibi değişkenlik göstermektedir.

Teminatların kapsamı ve ekstra eklenen maddeler sebebi ile en uygun mesleki sorumluluk sigortası fiyatı bilgisine, sigorta yaptırılacak olan sigorta şirketinden ulaşılması mümkün olmaktadır. Aynı mesleğe sahip kişiler için bile fiyatlar, sigorta şirketleri arasında değişmektedir. Teminatların çok olması, doğrudan sigorta primlerini etkilemektedir.